Noordelijke industrie wordt steeds smarter – artikel in NoordZ

Artikel in NoordZ:

Smart Industry, Industry 4.0, digitalisering van de maakindustrie. Noem het hoe je het wilt, maar we móeten eraan. Wie nu achterblijft, kan straks de tent sluiten. De Smart Industrie Hub is er om Noordelijke bedrijven in de maak- en procesindustrie de toekomst in te helpen. 

Eerst maar eens de situatie van nu: van de vijf niveaus van digitalisering die de Smart Industry onderscheidt (van beginner tot koploper), zitten veruit de meeste bedrijven op niveau 2. Digitalisering helpt, maar er is nog een lange weg te gaan voordat de fabrieken echt ‘slim’ zijn. Toch is er geen ontkomen aan. Om relevant te blijven, om de concurrentiestrijd aan te kunnen gaan, om uitdagingen van nu te lijf te gaan; zonder smarter te worden lukt dat niet. 

Smart Industry is een verzamelbegrip voor verschillende vormen van digitalisering. Het gaat over onder meer intelligente productie, intelligente ontwikkelingsprocessen, flexibel produceren, smart working, digitale ketens en meer. Veel maakbedrijven zijn bezig op één of meer van deze aspecten, maar een enkeling heeft alle aspecten voor elkaar. Goede voorbeelden zijn er natuurlijk ook. Zoals Betech in Hoogeveen, Variass uit Veendam en Van Vuuren in Leeuwarden. 

,,Als je het over die uitdagingen hebt, denk dan maar eens aan het tekort aan personeel. Daar komt voorlopig geen einde aan. Energievraagstukken, klimaatproblemen zijn ook van die kwesties waarvoor je slimme technologie moet inzetten. De enige manier om dat te bestrijden, is door meer te automatiseren en digitaliseren’’, zegt Pieter Dibbits. Hij is, namens werkgeversorganisatie voor de technische industrie FME, projectleider van de Smart Industry Hub Noord.  

Twee jaar geleden ontstond de hub, een samenwerking tussen onderwijs, belangengroepen, overheid en bedrijven. Doel: de Noordelijke maakindustrie ondersteunen op weg naar Smart Industry. Ondanks corona is de Hub lekker op weg, vertelt Hans Praat, namens de NOM projectmanager. ’’Onze Masterclasses en Workshops zitten inmiddels goed vol. Daaruit maken we op dat maakbedrijven steeds meer aandacht krijgen voor digitalisering. “ 

Om de maak- en procesindustrie te helpen, tuigden de mensen achter de Hub een laagdrempelig systeem op. Spil daarin is het Assessment. Experts komen langs en lichten een bedrijf door op alle onderdelen van digitalisering. Daaruit volgt een uitgebreid rapport waarin staat waar zo’n bedrijf is op de route naar hun eigen slimme fabriek. Het laagdrempelige: het Assessment is gratis. 

,,Inmiddels hebben we 150 van die Assessments gedaan’’, zegt Praat. ,,Uiteindelijk komen we uit op 300. Dan hebben we een flink deel van de Noordelijke maakindustrie gehad.’’ De Assessments worden afgenomen door adviseurs van de provinciale eerstelijns-organisaties Ynbusiness, Grobusiness en Ik Ben Drents Ondernemer. En daarnaast ook de FME en de Metaalunie. In het Assessment – dat twee dagdelen in beslag neemt – wordt duidelijk waar het bedrijf staat en wat het moet doen om te komen waar het wil. De introductieworkshop Maak van je fabriek een Smart Factory laat daarnaast het licht schijnen op wat belangrijk is. 

En dan volgt de vervolgstap, die voor de bedrijven meestal gratis is. De Smart Industry Hub heeft een menukaart waar ondernemers uit kunnen kiezen om wijzer te worden of direct actie te ondernemen. Dibbits: ,,Het zijn kleine stappen die je kunt zetten. Dat is de beste manier. Smart Industry moet niet als een groot monster gezien worden dat op je afkomt. Je moet de tijd nemen en de goede dingen doen.’’ 

Op de menukaart is de Masterclass een onderdeel. Die zoomt in op een specifiek onderdeel van de weg naar Smart Industry. Datamanagement bijvoorbeeld. Webinars en Workshops doen hetzelfde op andere onderwerpen. En dan is het tijd om verder de diepte in te gaan. De Hub heeft een netwerk aan consultants en bedrijven met expertise om zich heen verzameld, dat direct aan de slag kan. 

Praat: ,,Dat levert resultaten op, vooral omdat het een ecosysteem begint te worden waarin veel kenners zijn aangesloten. Die kenners bespreken de maakbedrijven die om hulp vragen. Zo komen ze samen tot de beste oplossingen. Het aantal aanmeldingen liep een tijdje wat achter, maar we zijn een inhaalslag aan het maken.’’ 

Dat zegt iets over de noodzaak die gevoeld wordt om hier serieus mee aan de slag te gaan. ,,Door de bank genomen heb je twee typen argumenten om Smart te worden’’, weet Praat. ,,Een kleine groep wil vooroplopen, wil innoveren, wil nieuwe markten openbreken door processen zo slim mogelijk in te rechten. BMTec uit Emmen is daarvan een goed voorbeeld. Voor de meeste maakbedrijven geldt dat ze zich moeten ontwikkelen om bij te blijven, om hun concurrentiepositie niet te zien verzwakken.’’ 

Voor het project Smart Industry Hub stelden SNN, de drie noordelijke provincies en het ministerie van EZK voor drie jaar subsidie beschikbaar. Daarvan zijn twee en een half jaar opgebruikt. Hans Praat: ,,De Hub wordt nu omgevormd in de European Digital Innovation Hub. Ik twijfel er niet aan dat we ons werk kunnen voortzetteen, want we willen de ondernemers die de afgelopen jaren bij ons aanklopten gewoon verder helpen natuurlijk.’’